Η μείωση της χρήσης των PFAS -γνωστών ως “αιώνιες χημικές ουσίες”- σε ρούχα, έπιπλα και άλλα προϊόντα υφασμάτων είναι σημαντική για την αύξηση της ανακυκλωσιμότητας και τη μετάβαση σε μια πιο κυκλική οικονομία, σύμφωνα με μια έκθεση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος (EEA), που δημοσιεύτηκε σήμερα.
Τα υφάσματα αποτελούν μία από τις μεγαλύτερες πηγές ρύπανσης από PFAS στην Ευρώπη. Οι πολυφθοριωμένες αλκυλοαιθέρες (PFAS), μια ομάδα εξαιρετικά επίμονων χημικών ουσιών, χρησιμοποιούνται ευρέως σε πολλά προϊόντα υφασμάτων, όπως ρούχα, χαλιά και άλλα είδη οικιακής χρήσης για αδιαβροχοποίηση, προστασία από λάδι, βρωμιά και θερμότητα, καθώς και για αυξημένη ανθεκτικότητα.
Ωστόσο, παραμένουν επίσης με την πάροδο του χρόνου και μπορεί να συσσωρεύονται στους ανθρώπους, τα ζώα και το περιβάλλον, αυξάνοντας τον κίνδυνο σοβαρών επιπτώσεων στην υγεία και το περιβάλλον.
Η έκθεση της EEA (European Environment Agency) προσφέρει μια επισκόπηση του τρόπου με τον οποίο η διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη για τον περιορισμό της χρήσης των PFAS στην ΕΕ θα μπορούσε να έχει αντίκτυπο στη δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης των χρησιμοποιημένων υφασμάτων. Βασίζεται σε μια μεγαλύτερη έκθεση που ανατέθηκε στην EEA και συμπληρώνει το έργο που εκτελείται από άλλους οργανισμούς της ΕΕ, όπως η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Χημικών (ECHA).
Οι διαθέσιμες πληροφορίες υποδεικνύουν ότι υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις για την αντικατάσταση των PFAS στις περισσότερες κατηγορίες υφασμάτων. Ωστόσο, για ορισμένες κατηγορίες υφασμάτων, λείπουν εναλλακτικές λύσεις ή υπάρχουν αβέβαια στοιχεία για την αξιολόγηση της τεχνικής και οικονομικής τους σκοπιμότητας. Σε αυτές περιλαμβάνονται, για παράδειγμα, ορισμένα είδη ατομικού προστατευτικού εξοπλισμού για πυροσβέστες.
Η χρήση των PFAS στα υφάσματα αποτελεί ένα εμπόδιο για τη μεγαλύτερη χρήση, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση και άλλες προσπάθειες κυκλικής οικονομίας για την αποφυγή της απόρριψης των υφασμάτων σε χωματερές ή την καύση τους στην Ευρώπη ή στο εξωτερικό.
Εκτός από τη μετάβαση σε βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις στα νέα υφάσματα, υπάρχει ανάγκη να εντοπίζονται και να διαχωρίζονται τα PFAS στο τέλος του κύκλου ζωής των υφασμάτων που ήδη χρησιμοποιούνται, αλλά αυτό σπάνια γίνεται στην πράξη, σημειώνει η έκθεση της EEA. Το μεγαλύτερο μέρος των υφασμάτων απορριμμάτων στην ΕΕ καίγεται σήμερα, αλλά δεν είναι βέβαιο εάν αυτό εξαλείφει επαρκώς τα PFAS.
Η δυνατότητα καταστροφής των PFAS σε μεγάλη κλίμακα στην ΕΕ πρέπει να αναπτυχθεί, ενώ πρέπει να αποφεύγεται η ανεξέλεγκτη διαχείριση των απορριμμάτων, που οδηγεί σε ανεξέλεγκτη υγειονομική ταφή και ανοικτή καύση στην Ευρώπη και αλλού, καταλήγει η έκθεση της EEA.
