Η Υπηρεσία Παρακολούθησης της Ατμόσφαιρας Copernicus (CAMS) παρακολουθεί τακτικά τις ατμοσφαιρικές μεταβλητές που επηρεάζουν τον ετήσιο σχηματισμό της τρύπας του όζοντος πάνω από τον Νότιο Πόλο και έχει παρατηρήσει ότι η ανάπτυξή της ξεκίνησε αργότερα από το μέσο όρο του 2024. Αυτό σχετίζεται κυρίως με αλλαγές στις θερμοκρασίες και τα μοτίβα των ανέμων στη στρατόσφαιρα της περιοχής, οδηγώντας σε μια καθυστέρηση της έναρξης της διαδικασίας εξάντλησης του όζοντος. Η 16η Σεπτεμβρίου σηματοδοτεί την Διεθνή Ημέρα για τη Διατήρηση του Στρώματος του Όζοντος και τιμά την υπογραφή του πρωτοκόλλου του Μόντρεαλ το 1987 για τις ουσίες που εξαντλούν το στρώμα του όζοντος.
Η τρύπα του όζοντος της Ανταρκτικής αναφέρεται στην χημική εξάντληση του στρώματος του όζοντος της στρατόσφαιρας σε αυτό το τμήμα του κόσμου και είναι ένα ατμοσφαιρικό φαινόμενο που συμβαίνει κάθε χρόνο κατά τη διάρκεια του Νότιου Ημισφαιρίου Άνοιξης. Υπό κανονικές μετεωρολογικές συνθήκες, η τρύπα αρχίζει να σχηματίζεται στα μέσα έως τα τέλη Αυγούστου και κλείνει προς το τέλος Νοεμβρίου. Η ανάπτυξη της τρύπας του όζοντος της Ανταρκτικής το 2024 ξεκίνησε αργότερα από το μέσο όρο, κυρίως λόγω διαταραχών στο πολικό στρόβιλο, μετά από δύο επεισόδια αιφνίδιας στρατοσφαιρικής θέρμανσης τον Ιούλιο.
Ως αποτέλεσμα, τα δεδομένα της CAMS δείχνουν ότι οι συνολικές τιμές του όζοντος πάνω από το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής της Ανταρκτικής παρέμειναν σε μεγάλο βαθμό πάνω από τις 220 μονάδες Dobson (DU) – την οριακή τιμή που χρησιμοποιείται για τον ορισμό της τρύπας του όζοντος της Ανταρκτικής, για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Μέχρι τις 13 Σεπτεμβρίου 2024, η συνολική έκταση της τρύπας του όζοντος ήταν 18,48 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα, μικρότερη από τα τελευταία χρόνια για αυτή την περίοδο.
Ο Laurence Rouil, Διευθυντής της Υπηρεσίας Παρακολούθησης της Ατμόσφαιρας Copernicus (CAMS) στο ECMWF, δηλώνει: «Από τα ηφαίστεια μέχρι την κλιματική αλλαγή, υπάρχει μια πληθώρα παραγόντων που διαδραματίζουν ρόλο, άμεσα ή έμμεσα, στο σχηματισμό της τρύπας του όζοντος της Ανταρκτικής. Ωστόσο, κανένας από αυτούς δεν είναι τόσο σημαντικός όσο οι ανθρωπογενείς ουσίες που εξαντλούν το όζον. Το Πρωτόκολλο του Μόντρεαλ και οι επόμενες τροποποιήσεις του δημιούργησαν αρκετό χώρο για να αρχίσει να επουλώνεται το στρώμα του όζοντος και μπορούμε να περιμένουμε να εμφανιστούν περαιτέρω σημάδια ανάκτησης τα επόμενα σαράντα χρόνια. Αυτό δείχνει πώς η ανθρωπότητα είναι ικανή, μέσω της διεθνούς συνεργασίας και της επιστημονικά τεκμηριωμένης λήψης αποφάσεων, να μεταμορφώσει την επίδρασή της στην ατμόσφαιρα του πλανήτη».
Το Πρωτόκολλο του Μόντρεαλ δημιουργήθηκε για να προστατεύσει το στρώμα του όζοντος, απαγορεύοντας και ελέγχοντας τις ουσίες που εξαντλούν το όζον (ODS). Αυτό θεωρείται ευρέως ως μια παγκόσμια συλλογική επιτυχία, καθώς μέσω αυτού και των επόμενων τροποποιήσεων που επιτάχυναν τη δέσμευση, αποτράπηκε η περαιτέρω υποβάθμιση του στρώματος του όζοντος, θέτοντας το μονοπάτι για την ανάκτηση. Είναι σημαντικό να τονιστεί, ωστόσο, ότι αυτή η καθυστερημένη έναρξη της τρύπας του όζοντος δεν είναι από μόνη της ένδειξη ανάκτησής της, αλλά μάλλον συνέπεια της φυσικής μεταβλητότητας των ατμοσφαιρικών παραγόντων που την κατέστησαν δυνατή.
Η CAMS δημοσιεύει ενημερωμένα διαγράμματα με αναλύσεις, προβλέψεις και κινούμενα σχέδια της τρύπας του όζοντος καθ ‘όλη τη διάρκεια της περιόδου στη σελίδα παρακολούθησης, η οποία ενημερώνεται τακτικά με τις πιο πρόσφατες πληροφορίες σχετικά με το θέμα.
