Η υπηρεσία παρακολούθησης της ατμόσφαιρας Copernicus (CAMS)εξέδωσε προειδοποίηση για εαυξημένες συγκεντρώσεις όζοντος στην επιφάνεια σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης, εξαιτίας του καύσωνα που πλήττει την ήπειρο. Οι συγκεντρώσεις όζοντος υπερβαίνουν κατά πολύ τα επιτρεπτά όρια που ορίζονται από τα Ευρωπαϊκά Πρότυπα Ποιότητας του Ατμοσφαιρικού Αέρα, θέτοντας σε κίνδυνο την υγεία των πολιτών και το περιβάλλον.
Η καλοκαιρινή περίοδος ευνοεί την παραγωγή όζοντος λόγω των υψηλών θερμοκρασιών και των αντικυκλωνικών συνθηκών. Η CAMS παρακολουθεί στενά την εξέλιξη της κατάστασης και προειδοποιεί για ιδιαίτερα υψηλές συγκεντρώσεις όζοντος στην περιοχή του Παρισιού, τις χώρες του Benelux και τη Γερμανία. Η κοιλάδα του Πό μεταξύ Ιταλίας και Ελβετίας επίσης αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα.
Το όζον είναι ένα αέριο που βρίσκεται στην ατμόσφαιρα και σε υψηλά επίπεδα μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα υγείας. Επηρεάζει τους πνεύμονες, ειδικά σε άτομα με αναπνευστικά προβλήματα. Επιπλέον, βλάπτει τη βλάστηση και τις καλλιέργειες, μειώνοντας την απόδοσή τους.
Οι υψηλές θερμοκρασίες και η ηλιακή ακτινοβολία ευνοούν τη δημιουργία όζοντος. Ωστόσο, οι βασικές αιτίες του προβλήματος είναι οι εκπομπές ρύπων από τα αυτοκίνητα, τις βιομηχανίες και άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες. Αυτοί οι ρύποι αντιδρούν με την ηλιακή ακτινοβολία και παράγουν όζον.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Οδηγία για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα, η μέγιστη ημερήσια οκτάωρη μέση στάθμη όζοντος πρέπει να είναι κάτω από 120 μg/m3, με επιτρεπόμενη υπέρβαση 25 ημέρες το χρόνο (18 ημέρες στην αναθεωρημένη οδηγία για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα που εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Απρίλιο του 2024).
Εκτός από τις δυσμενείς επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία, οι συγκεντρώσεις του επιφανειακού όζοντος έχουν επίσης επιβλαβείς επιπτώσεις στη βλάστηση και στα οικοσυστήματα και μπορούν επίσης να επηρεάσουν σοβαρά την απόδοση των καλλιεργειών και να ευθύνονται για την απώλεια της βιοποικιλότητας.
Η κλιματική αλλαγή αναμένεται να αυξήσει τη συχνότητα και την ένταση των καύσωνα, με αποτέλεσμα να εντείνονται τα προβλήματα με την ατμοσφαιρική ρύπανση. Είναι απαραίτητη η μείωση των εκπομπών ρύπων σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
Ο Laurence Rouil, Διευθυντής της Υπηρεσίας Παρακολούθησης Ατμόσφαιρας Copernicus (CAMS), σχολιάζει:
“Η ακριβής πρόβλεψη και η κατανόηση της μακράς εμβέλειας μεταφοράς του όζοντος είναι ζωτικής σημασίας. Καθώς οι θερμοκρασίες αυξάνονται λόγω της αλλαγής του κλίματος, η ικανότητά μας να προβλέψουμε και να ανταποκρινόμαστε σε αυτά τα επεισόδια γίνεται ολοένα και πιο σημαντική για την παροχή έγκαιρων ειδοποιήσεων, επιτρέποντας στις αρχές να ανταποκριθούν άμεσα με τα κατάλληλα μέτρα για τον μετριασμό κινδύνους για την υγεία και περιβαλλοντικές επιπτώσεις».
Η Ευρώπη αντιμετωπίζει μια σοβαρή πρόκληση για την υγεία των πολιτών και το περιβάλλον. Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και η μείωση των εκπομπών ρύπων αποτελούν τις βασικές προϋποθέσεις για ένα πιο καθαρό μέλλον.
