Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Περιβάλλοντος (EEA) ανακοίνωσε ότι η Ουψάλα, μαζί με την Ουμέα της Σουηδίας και τη Φάρο της Πορτογαλίας, κατέχουν τον τίτλο των πόλεων με τον καθαρότερο αέρα στην Ευρώπη.

Αυτή η αναγνώριση αποτελεί μια σημαντική νίκη για αυτές τις πόλεις, καθώς τρία στα τέσσερα άτομα στην Ευρώπη ζουν σε αστικές περιοχές και εκτίθενται σε επικίνδυνα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Η βελτίωση της ποιότητας του αέρα σύμφωνα με τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO) θα μπορούσε να μειώσει σημαντικά τους πρόωρους θανάτους που προκαλούνται από την ατμοσφαιρική ρύπανση.

Η EEA κατέταξε 375 πόλεις από την καθαρότερη έως την πιο ρυπογόνο με βάση τα μέση επίπεδα των λεπτών αιωρούμενων σωματιδίων (PM2.5). Τα δεδομένα συλλέχθηκαν από περισσότερους από 500 σταθμούς παρακολούθησης σε αστικές περιοχές σε όλες τις χώρες μέλη της EEA τα τελευταία δύο ημερολογιακά έτη, 2022 και 2023.

Η πλατφόρμα της EEA δείχνει ότι μόνο 13 ευρωπαϊκές πόλεις είχαν μέσες συγκεντρώσεις λεπτών αιωρούμενων σωματιδίων που ήταν κάτω από το επίπεδο των 5 μικρογραμμαρίων ανά κυβικό μέτρο αέρα (5 μg/m3) που συνιστά ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO). Σε αυτές τις πόλεις περιλαμβάνονται τέσσερις βόρειες πρωτεύουσες: το Ρέικιαβικ, το Ταλίν, η Στοκχόλμη και το Ελσίνκι.

Το σχέδιο δράσης για μηδενική ρύπανση της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας θέτει ως στόχο για το 2030 τη μείωση των πρόωρων θανάτων που προκαλούνται από τα λεπτά αιωρούμενα σωματίδια κατά τουλάχιστον 55%, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2005, και έναν μακροπρόθεσμο στόχο μηδενικών σημαντικών επιπτώσεων στην υγεία έως το 2050.

Νωρίτερα φέτος, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ κατέληξαν σε συμφωνία για μια πρόταση επικαιροποίησης των οδηγιών για την ποιότητα του αέρα του περιβάλλοντος, με στόχο τη μεγαλύτερη ευθυγράμμιση των προτύπων ποιότητας του αέρα της ΕΕ με τα επίπεδα που συνιστά ο WHO και τη συμβολή στην επίτευξη των στόχων του σχεδίου δράσης για μηδενική ρύπανση.

Η Ουψάλα αποτελεί ένα φωτεινό παράδειγμα για άλλες πόλεις στην Ευρώπη. Η επιτυχία της οφείλεται σε μια σειρά από πολιτικές και πρωτοβουλίες που προωθούν την αειφόρο ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος.

Μερικές από τις στρατηγικές που έχουν υιοθετήσει οι τοπικές αρχές περιλαμβάνουν:

• Επενδύσεις σε δημόσια συγκοινωνία: Η ενθάρρυνση της χρήσης των μέσων μαζικής μεταφοράς μειώνει την κυκλοφορία των αυτοκινήτων και τη σχετική ατμοσφαιρική ρύπανση.
• Προώθηση της ποδηλασίας: Η δημιουργία ασφαλών ποδηλατοδρόμων ενθαρρύνει τους πολίτες να χρησιμοποιούν το ποδήλατο ως μέσο μετακίνησης.
• Περιορισμός της κυκλοφορίας: Η εφαρμογή περιορισμών στην κυκλοφορία των αυτοκινήτων σε συγκεκριμένες περιοχές της πόλης μειώνει τα επίπεδα ρύπανσης.
• Ενίσχυση της ενεργειακής απόδοσης: Η προώθηση της ενεργειακής απόδοσης στα κτίρια και τις επιχειρήσεις συμβάλλει στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
• Φύτευση δέντρων: Η αύξηση του πράσινου χώρου στην πόλη βοηθά στη βελτίωση της ποιότητας του αέρα και στη μείωση της θερμικής ρύπανσης.

Η Ουψάλα δείχνει ότι είναι δυνατό να δημιουργηθεί μια πόλη με καθαρό αέρα και υψηλή ποιότητα ζωής. Οι άλλες ευρωπαϊκές πόλεις μπορούν να πάρουν πολλά μαθήματα από το παράδειγμά της.