Πώς θα κινηθούν οι τιμές τροφίμων το 2022;

H κλιματική κρίση είναι σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνη για τα ακραία καιρικά φαινόμενα που έλαβαν χώρα το 2021. Οι καταστροφικές πλημμύρες, οι φονικές πυρκαγιές και αυξημένες θερμοκρασίες κόστισαν τη ζωή πολλών ανθρώπων, ενώ είχαν σοβαρές επιπτώσεις στην οικονομία. Ιδιαίτερα σοβαρές ήταν οι επιπτώσεις των φυσικών καταστροφών στη γεωργία. Τα ακραία φαινόμενα συνέβαλλαν στη σημαντική αύξηση των τιμών των αγροτικών προϊόντων. Όλα δείχνουν πως οι τιμές πως θα παραμείνουν αυξημένες και το 2022, καθώς η ζημία στα αγροτικές καλλιέργειες προκάλεσε σημαντικές ελλείψεις.

Οι τιμές των αγροτικών αγαθών αυξήθηκαν κατακόρυφα τη χρονιά που μας πέρασε, ως αποτέλεσμα της αυξημένης θερμοκρασίας και των πλημμυρών.Ιδιαίτερα μεγάλη αύξηση παρατηρήθηκε στον βραζιλιάνικο καφέ, στις βελγικές πατάτες και τα καναδικά κίτρινα μπιζέλια, τα οποία έχουν μεγάλη ζήτηση ως υποκατάστατο πρωτεΐνης.Οι επιστήμονες έχουν εδώ και χρόνια προειδοποιήσει πως τέτοια ακραία φαινόμενα θα γίνουν πιο έντονα και συχνά στο μέλλον, όσο εντείνεται η κλιματική κρίση.

Η πανδημία του COVID-19, είχε και αυτή σημαντική επίδραση στις τιμές των αγροτικών αγαθών. Τα λογιστικά ζητήματα που προέκυψαν εξαιτίας της, καθώς και οι αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες των πολιτών οδήγησαν σε αύξηση τιμών σε βασικά αγαθά, όπως η ζάχαρη και το σιτάρι, το προηγούμενο έτος.

Σύμφωνα με έρευνα του Περιβαλλοντικού Ινστιτούτου της Στοκχόλμης «Η Γεωργία είναι ένας από τους πιο ευάλωτους τομείς στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής». Μάλιστα, αντιμετωπίζει σοβαρούς κινδύνους τόσο από μεμονωμένα καιρικά φαινόμενα, όσο και από γενικές μακροπρόθεσμες μεταβολές στο κλίμα. Βάσει της έρευνας, οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος, είναι πολύ περισσότερες από τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται.

Τον Ιούλιο, οι παγετώνες που έλαβαν χώρα στη Βραζιλία, προκάλεσαν σοβαρές ζημιές στη ζώνη του καφέ της χώρας. Ως αποτέλεσμα οι τιμές εκτοξεύτηκαν στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 7 χρόνων. Τα προβλήματα στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα, αλλά και οι ελλείψεις σε πλοία μεταφοράς προϊόντων, αύξησαν περεταίρω τις τιμές αργότερα μέσα στο έτος. Οι κλιματικές συνθήκες στη Βραζιλία συνεχίζουν να είναι ασταθείς.Κάτι το οποίο προκαλεί μεγάλη ανησυχία, για μελλοντικές ζημιές στις καλλιέργειες.

Το κλιματικό φαινόμενο, με τη χαρακτηριστική ονομασία «La Nina», το οποίο στα ελληνικά σημαίνει μικρό κοριτσάκι, είναι ένα από τα ανησυχητικά φαινόμενα που έχουν παρατηρηθεί τα τελευταία χρόνια. Το φαινόμενο αυτό επηρεάζει το παγκόσμιο κλίμα, καθώς διαταράσσει τις κανονικές καιρικές συνθήκες. Οι αναταράξεις αυτές οδηγούν σε εκτεταμένες καταιγίδες σε ορισμένα μέρη και σε ξηρασίες σε άλλα. Το «La Nina» λοιπόν χτύπησε ξανά και το 2021, ενώ σύμφωνα, με εκτιμήσεις αναμένεται να προκαλέσει σοβαρές ζημιές και το 2022.

«Ξέρουμε πως το «La Nina» θα κάνει την εμφάνισή του και φέτος. Μάλιστα βλέπουμε τις τιμές να ανεβαίνουν εκ των προτέρων, πριν καν χτυπήσει το φαινόμενο», λέει ο Οικονομολόγος της Διεθνούς Οργάνωσης Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ, Mario Zappacosta. Κάτι τέτοιο μπορεί να λειτουργήσει μεταδοτικά και να αυξήσει και τις τιμές των υποκατάστατων προϊόντων, πρόσθεσε.

Στον Καναδά, ένα σοβαρό κύμα καύσωνα προκάλεσε εκτεταμένη ξηρασία στη χώρα, στα μέσα του 2021. Η ξηρασία αυτή επηρέασε την παραγωγή και εκτόξευσε τις τιμές των μπιζελιών. Οι τιμές διπλασιάστηκαν και επηρέασαν αρνητικά τους παραγωγούς υποκατάστατων προϊόντων του κρέατος, οι οποίοι βασίζονταν στην καλλιέργεια αυτή.

Στο Βέλγιο, η τιμή της πατάτας αυξήθηκε, καθώς μια σειρά από πλημμυρικά φαινόμενα έπληξε τη γηραιά ήπειρο κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.
Οι ερευνητές του Περιβαλλοντικού Ινστιτούτου της Στοκχόλμης εκτιμούν πως η κλιματική αλλαγή θα επηρεάσει δραματικά τη γεωργική παραγωγή σε όλο τον πλανήτη, ενώ σε ορισμένες περιοχές θα μειώσει την απόδοση των καλλιεργειών.

Η απόδοση βασικών αγαθών εκτιμάται ότι πα πέσει δραματικά. Για παράδειγμα, η απόδοση του ζαχαροκάλαμου, αναμένεται να πέσει 59% μέχρι το 2100, ενώ η απόδοση του καφέ Arabica, και του αραβόσιτου, αναμένεται να μειωθούν 45% και 27% αντίστοιχα.

Σύμφωνα με τον συγγραφέα της έρευνας, Magnus Benzie, η χαμηλή απόδοση και οι υψηλές τιμές, μπορεί να προκαλέσουν ελλείψεις φαγητού στις λιγότερο ανθεκτικές περιοχές, ενώ παράλληλα μπορεί να αυξήσουν το κόστος για τους καταναλωτές παγκοσμίως. Ο τρόπος με τον οποίο ο χώρες αντιδρούν στην κλιματική αλλαγή, είτε με τη συσσώρευση αγαθών, είτε με την επιβολή περιορισμών στο εμπόριο, θα μπορούσαν να χειροτερέψουν την κρίση.