Στην εποχή της κυκλικής οικονομίας!
Πριν από μισό αιώνα υιοθετήθηκε από τον ΟΗΕ η «Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος» με στόχο την ευαισθητοποίηση των πολιτών σε όλο τον κόσμο. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες η ανακύκλωση έγινε μέρος της καθημερινότητας δισεκατομμυρίων πολιτών, δημιουργώντας νέες γενιές με περιβαλλοντική συνείδηση. Και από πέρυσι η Ελλάδα, μαζί με τις υπόλοιπες χώρες- μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχει ξεκινήσει την υλοποίηση του σχεδίου «EU Green Deal» για τη μετάβαση σε μια σύγχρονη κοινωνία με νέα φιλοσοφία και αυστηρά οικονομικά και περιβαλλοντικά κριτήρια. Είστε έτοιμοι για το... άλμα σε ένα «πράσινο» μέλλον;
Κάθε χρόνο, στις 5 Ιουνίου, γιορτάζεται σε όλο τον κόσμο με εντυπωσιακές εκδηλώσεις, ομιλίες και ειρηνικές πορείες η «Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος» υπό την αιγίδα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Η «World Environment Day» υιοθετήθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ το 1972, κατά τη διάρκεια της
Όσο και αν φαίνεται σήμερα απίστευτο, το περιβάλλον και η προστασία του πλανήτη δεν αναφέρονται πουθενά στον Χάρτη του ΟΗΕ, αφού όταν ιδρύθηκε ο Οργανισμός, το 1945, δεν ήταν ανάμεσα στις προτεραιότητες των ηγετών της διεθνούς πολιτικής.
Άλλωστε, αρχικά ο ΟΗΕ επικεντρώθηκε στην ανοικοδόμηση του μεταπολεμικής κόσμου, στην αποτροπή μιας άλλης παγκόσμιας διένεξης και στη διαφύλαξη της ειρήνης, ενώ σημαντικά κοινωνικά, ανθρωπιστικά και άλλα θέματα είχαν μείνει εκτός της τελικής ατζέντας.
Όμως, η Διάσκεψη για το Ανθρώπινο Περιβάλλον του 1972 ή «Διάσκεψη της Στοκχόλμης», όπως έμεινε στην Ιστορία, είχε ως στόχο έπειτα από δεκαετίες διαφωνιών, ενστάσεων και αντιρρήσεων να τεθούν οι βάσεις για τη διεθνή πολιτική προστασίας του περιβάλλοντος και να υπογραφεί μια διεθνής συμφωνία για την ενσωμάτωση των ανθρώπινων αλληλεπιδράσεων και των επιπτώσεών τους στο φυσικό περιβάλλον του πλανήτη.
Μια διάσκεψη που είχε ξεκινήσει ως πρωτοβουλία της Σουηδίας το 1967 και είχε τη θερμή υποστήριξη των δυτικών χωρών και πολλών αφρικανικών και ασιατικών.
Το περιβάλλον ως παγκόσμιο ζήτημα
Για παράδειγμα, η έκθεση της «Λέσχης της Ρώμης» του 1972 με θέμα την υποβάθμιση του περιβάλλοντος και τη σύνδεσή της με συγκεκριμένους παράγοντες, ανάμεσά τους η βιομηχανοποίηση, η υπερβολική εκμετάλλευση των φυσικών πόρων και η έλλειψη ρυθμιστικού πλαισίου για την προστασία της φύσης και τίτλο «Τα όρια της ανάπτυξης» («Limits to Growth»). Η λέσχη είχε ιδρυθεί με πρωτοβουλία του Ιταλού βιομηχάνου Αουρέλιο Πετσέι και του Βρετανού χημικού μηχανικού Αλεξάντερ Κινγκ και συμμετείχαν εκπρόσωποι της βιομηχανίας, της ακαδημαϊκής κοινότητας και διαφόρων κοινωνικών φορέων.
Η έκθεση κατέληγε στο συμπέρασμα πως αν δεν άλλαζαν παγκοσμίως οι οικολογικές, ηθικές και πολιτιστικές τάσεις, η ανθρωπότητα θα βίωνε μια μείζονα περιβαλλοντική κρίση μέχρι το τέλος της χιλιετίας, προκαλώντας διεθνείς αντιδράσεις.
Ως τότε σε ανώτερο πολιτικό επίπεδο η επικρατούσα άποψη ήταν πως τα περιβαλλοντικά προβλήματα ήταν ήσσονος σημασίας και κυρίως τοπικού ενδιαφέροντος, τα οποία έπρεπε να επιλύουν οι κυβερνήσεις σε εθνικό επίπεδο…
Βεβαίως, είχε προηγηθεί η «Διάσκεψη για τη Βιόσφαιρα» του 1968 στο Παρίσι, υπό την αιγίδα της UNESCO (εκπαιδευτικός επιστημονικός και πολιτιστικός οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών), όπου εξετάστηκαν η επιστημονική βάση της ορθολογικής χρήσης και διαφύλαξης των φυσικών πόρων και οι αιτίες της περιβαλλοντικής υποβάθμισης. Τα αποτελέσματα της διάσκεψης ενσωματώθηκαν στην έκθεση με τίτλο «Προβλήματα του Ανθρωπογενούς Περιβάλλοντος», η οποία δημοσιεύθηκε το 1969 από τον τότε Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Ου Θαντ και προειδοποιούσε για τον επερχόμενο κίνδυνο περιβαλλοντικής κρίσης. Μάλιστα, επεσήμανε ότι ο χρόνος ήταν περιορισμένος για τη σοβαρή αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της μόλυνσης των υδάτων, της διάβρωσης του εδάφους και της σπατάλης των φυσικών πόρων και συνεπώς έπρεπε να ληφθούν σημαντικές αποφάσεις.
Η διάσκεψη του 1972 στη Στοκχόλμη, εκτός από την «Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος», υιοθέτησε επίσης ένα σχέδιο δράσης με 106 συστάσεις, ιδρύοντας παράλληλα και ένα θεσμικό όργανο (γνωστό ως «Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον» ή «UNEP») με έδρα την Κένυα, για να συντονίζει τις δραστηριότητες του ΟΗΕ, να βοηθάει τις χώρες να υιοθετήσουν ισχυρές περιβαλλοντικές πολιτικές και να ενισχύει την αειφόρο ανάπτυξη μέσω περιβαλλοντικών πρακτικών και δράσεων υπό την αιγίδα του διεθνούς Οργανισμού.
Comments are closed.