Η Ευρώπη βίωσε μια κοσμογονική χρονιά στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας το 2023.

 Η βασιλεία του άνθρακα έφτασε στο τέλος της, καθώς η χρήση του μειώθηκε κατά 26%. Προς μεγάλη έκπληξη των ειδικών, το φυσικό αέριο ακολούθησε την ίδια πορεία, με πτώση 15%, για τέταρτη συνεχή χρονιά. Αυτό άνοιξε το δρόμο στον άνεμο και τον ήλιο, οι οποίοι είδαν τη συμμετοχή τους στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας να αυξάνεται σημαντικά. Συνολικά, το 2023, ο άνεμος και ο ήλιος παρήγαγαν το 27% της ηλεκτρικής ενέργειας της Ευρώπης, σημειώνοντας άνοδο από το 23% του 2022.

Η στροφή προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας επιταχύνθηκε παρά την ενεργειακή κρίση και τον πόλεμο στην Ουκρανία. Αντίθετα με τις προβλέψεις, αυτά τα γεγονότα δεν οδήγησαν σε αναζωπύρωση της χρήσης άνθρακα και φυσικού αερίου.

Σημαντικό ρόλο έπαιξε επίσης η εξοικονόμηση ενέργειας, με τη συνολική κατανάλωση στην ΕΕ να μειώνεται κατά 3,4% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Ωστόσο, αυτή η τάση δεν αναμένεται να διατηρηθεί, καθώς οι Ευρωπαίοι στρέφονται όλο και περισσότερο σε ηλεκτρικά οχήματα και αντλίες θερμότητας, αυξάνοντας συνολικά τη ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια.

Για να διατηρηθεί η ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και να μειωθούν οι εκπομπές ρύπων, η αύξηση της παραγωγής τους πρέπει να ξεπερνά την αύξηση της ζήτησης. Ο στόχος είναι να διπλασιαστεί το μερίδιο του ήλιου και του αέρα έως το 2030, φτάνοντας το 55% της ηλεκτροπαραγωγής.

Το μέλλον του ήλιου στην Ευρώπη διαφαίνεται λαμπρό. Η μείωση του κόστους και οι υψηλές τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας καθιστούν την ηλιακή ενέργεια ιδιαίτερα ελκυστική για τους ιδιοκτήτες σπιτιών. Η ηλιακή ενέργεια παρουσίασε αύξηση 17% το 2023 και 29% κατά την περίοδο της ενεργειακής κρίσης του 2022.

Παράλληλα, η ΕΕ δημιουργεί “περιοχές ταχείας ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας”, όπου η αδειοδότηση των έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μπορεί να επιταχυνθεί. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την αιολική βιομηχανία, η οποία έχει αντιμετωπίσει σημαντικές δυσκολίες με τις μακρόχρονες διαδικασίες αδειοδότησης. Οι επενδύσεις στην αιολική ενέργεια σε εγκαταστάσεις στην θάλασσα ξεπέρασαν τα 30 δισεκατομμύρια ευρώ το 2023, μετά από μια καταστροφική χρονιά το 2022, όπου οι επενδύσεις έπεσαν στα 400 εκατομμύρια ευρώ.

Καθώς ο άνεμος και ο ήλιος αναπτύσσονται, το φυσικό αέριο θα είναι το επόμενο που θα μπει σε φάση σταδιακής παρακμής.