Γ. Γεραπετρίτης: Δεν είμαστε οι ιδιοκτήτες, αλλά απλώς οι φροντιστές της Γης

Ξεκίνησε το 9ο «Our Ocean Conference» (OOC-9), μία από τις σημαντικότερες, περιβαλλοντικές, διεθνείς Διασκέψεις, στην οποία συμμετέχουν αρχηγοί κρατών και υπουργοί, ερευνητές, ωκεανογράφοι, εκπρόσωποι σημαντικών Διεθνών και Περιφερειακών Οργανισμών, αλλά και νέων. Το συνέδριο πραγματοποιείται 15-17 Απριλίου 2024, στην Αθήνα, στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.

Βασικές θεματικές του φετινού συνεδρίου αποτελούν οι σύγχρονες διεθνείς περιβαλλοντικές προκλήσεις, με κυρίαρχες τη διαχείριση του νερού, την προστασία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων, τη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας την ισόρροπη αντιμετώπιση της προστασίας του περιβάλλοντος και της ενίσχυσης της αειφόρου αγροτικής ανάπτυξης.

Στο OOC-9 παρευρέθηκε και ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, ο οποίος τοποθετήθηκε με τη σειρά του σε αυτά τα καίρια ζητήματα, υπογράμμισε τη δέσμευση της Ελλάδας για τη μετάβαση προς μια γαλάζια οικονομία και τα πλεονεκτήματα μιας νέας ισορροπίας μεταξύ οικονομικής ανάπτυξης, κοινωνικής συνοχής και βιωσιμότητας.

Ακολουθεί η ομιλία του, μεταφρασμένη στα ελληνικά:

«Εξοχότατοι, αγαπητέ υπουργέ, Τζον Κέρι, κυρίες και κύριοι,

Με μεγάλη χαρά σας καλωσορίζω στην 9η Διάσκεψη για τον Ωκεανό μας, έναν ωκεανό δυνατοτήτων, εδώ στην Αθήνα.

Πρώτα απ’ όλα, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω θερμά όλους εσάς, αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων, υπουργούς, συμμετέχοντες υψηλού επιπέδου, εθνικές αντιπροσωπείες από όλο τον κόσμο, εκπροσώπους διεθνών οργανισμών, ακαδημαϊκών, της κοινωνίας των πολιτών, του ιδιωτικού τομέα και βασικών ενδιαφερόμενων φορέων για τη συμμετοχή σας σε αυτή την εκδήλωση και για τη σθεναρή σας δέσμευση σε αυτόν τον σπουδαίο σκοπό που είναι η προστασία των ωκεανών.

Στην ελληνική μυθολογία, ο Ωκεανός, Ωκεανός, γιος του Ουρανού και της Γαίας, ήταν ένας Τιτάνας, που μερικές φορές προσδιορίζεται ως ο γεννήτορας των θεών ή ως ο γεννήτορας όλων των πραγμάτων. Από την αρχαιότητα, η χώρα μου καλλιεργούσε μια ουσιαστική σχέση ζωτικής σημασίας με τον ωκεανό.

Με μια εκτεταμένη ακτογραμμή άνω των 20.000 χιλιομέτρων και αμέτρητα νησιά και νησίδες, η Ελλάδα έχει αναπτύξει μια βαθιά σχέση με τη θάλασσα και, ως εκ τούτου, είναι σταθερά προσηλωμένη στην προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος.

Ταυτόχρονα, είδαμε και τις δυνατότητες. Σήμερα, ο ελληνόκτητος στόλος αντιπροσωπεύει πάνω από το 17% του παγκόσμιου στόλου, κατατάσσοντάς τον στην πρώτη θέση, αντιπροσωπεύοντας σχεδόν το ένα έκτο της παγκόσμιας χωρητικότητας. Οι εισπράξεις της ελληνικής οικονομίας από τις θαλάσσιες μεταφορές την τελευταία πενταετία αντιστοιχούσαν σε πάνω από το 42% των συνολικών εισπράξεων από υπηρεσίες και στο 21% των συνολικών εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών.

Ωστόσο, τα αντίστοιχα περιβαλλοντικά στοιχεία δεν είναι αισιόδοξα. Η μέση παγκόσμια στάθμη της θάλασσας έχει αυξηθεί κατά 9,7 εκατοστά τα τελευταία 30 χρόνια, με ρυθμό ανόδου που επιταχύνεται τα τελευταία χρόνια. Η υπεραλίευση έχει αυξηθεί από 10% όλων των αλιευτικών αποθεμάτων το 1974 σε 35,4% το 2019. Στην πραγματικότητα, η περιοχή μας, η ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου, έχει το δεύτερο χαμηλότερο ποσοστό βιώσιμης αλιείας παγκοσμίως.

Ωστόσο, το καλό με τις στατιστικές είναι ότι είναι απόλυτα σαφείς. Ο ωκεανός μας δεν είναι μόνο ένας ωκεανός δυνατοτήτων, αλλά στην πραγματικότητα ένα στοιχείο επιβίωσης για όλους μας. Επί του παρόντος, η παγκόσμια ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας ανέρχεται σε 23.000 τεραβατώρες. Το τεχνικό δυναμικό της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας είναι 36.000 τεραβατώρες ετησίως για εγκαταστάσεις σε νερό βάθους μικρότερου των 60 μέτρων και σε απόσταση 60 χιλιομέτρων από την ακτή.

Απομακρυνόμενες από την ακτή και σε βαθύτερα νερά, οι πλωτές τουρμπίνες θα μπορούσαν να ξεκλειδώσουν αρκετό δυναμικό για να καλύψουν τη συνολική παγκόσμια ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας 11 φορές περισσότερο το 2040.

Ο ωκεανός μπορεί να μας σώσει, αλλά πρέπει πρώτα να σώσουμε εμείς τον ωκεανό.

Κυρίες και κύριοι, έχουν περάσει 10 χρόνια από τότε που διοργανώθηκε το πρώτο συνέδριο “Ο Ωκεανός μας” μετά από πρωτοβουλία του John Kerry.

Σήμερα, φιλοξενώντας το 9ο συνέδριο “Ο Ωκεανός μας”, η Ελλάδα αναλαμβάνει τη δέσμευση να προωθήσει περαιτέρω αυτή την ιδέα που ενέπνευσε τη διεθνή κοινότητα και δημιούργησε ένα νέο μοντέλο δράσης προσανατολισμένο στα αποτελέσματα για την προστασία των ωκεανών.

Με στόχο να φιλοξενήσουμε φέτος μια επιτυχημένη και χωρίς αποκλεισμούς διάσκεψη, καταβάλλουμε ειλικρινή προσπάθεια να συγκεντρώσουμε τον μεγαλύτερο δυνατό αριθμό κρατών, διευκολύνοντας τη συμμετοχή των μικρών νησιωτικών αναπτυσσόμενων κρατών, καθώς και ένα ευρύ φάσμα ενδιαφερομένων για την προστασία και τη διαχείριση των ωκεανών.

Συμμετείχαμε επίσης στη διαδικασία αυτή με τη φωνή της νεολαίας, η οποία μπορεί να προσφέρει νέες προοπτικές και καινοτόμες ιδέες και να οδηγήσει σε ουσιαστική πρόοδο προς την κατεύθυνση της βιωσιμότητας των ωκεανών. Διότι, τελικά, η διατήρηση των ωκεανών είναι ζήτημα διαγενεακής βιωσιμότητας.

Ταυτόχρονα, εργαστήκαμε για την ευαισθητοποίηση και την προώθηση των βασικών μηνυμάτων της Διάσκεψης για τον Ωκεανό στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο, διατηρώντας τον επείγοντα χαρακτήρα της στην παγκόσμια περιβαλλοντική ατζέντα. Μέσω της συνεργασίας και της συντονισμένης παγκόσμιας δράσης, ελπίζουμε και ευχόμαστε η προσπάθεια αυτή να φέρει καρποφόρα αποτελέσματα για την προστασία και τη διατήρηση των ωκεανών και των θαλασσών, καθώς και για τη βιώσιμη χρήση των θαλάσσιων πόρων.

Υπάρχει επιτακτική ανάγκη για συγκεκριμένα βήματα σε όλα τα σχετικά μείζονα ζητήματα, όπως η κλιματική αλλαγή, οι θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές, η βιώσιμη αλιεία, η βιώσιμη γαλάζια οικονομία, η θαλάσσια ασφάλεια και η θαλάσσια ρύπανση.

Η Ελλάδα, στην προσπάθειά της να εμπλουτίσει την ατζέντα της διάσκεψης, αποφάσισε να δώσει έμφαση σε τέσσερα οριζόντια θέματα ως οριζόντια στοιχεία στους έξι τομείς δράσης της διάσκεψης, δηλαδή στον βιώσιμο τουρισμό σε παράκτιες περιοχές και νησιά, στην πράσινη ναυτιλία, στη μείωση των θαλάσσιων πλαστικών και μικροπλαστικών και στην πράσινη μετάβαση στη Μεσόγειο.

Κυρίες και κύριοι, φιλοξενώντας αυτό το συνέδριο, η Ελλάδα φιλοδοξεί να επιβεβαιώσει τη δέσμευσή της για τη μετάβαση προς μια γαλάζια οικονομία και να υπογραμμίσει τα πλεονεκτήματα μιας νέας ισορροπίας μεταξύ οικονομικής ανάπτυξης, κοινωνικής συνοχής και βιωσιμότητας. Στόχος μας είναι να δώσουμε κίνητρα για απτή δράση και να ανακοινώσουμε δεσμεύσεις, τόσο σε περιφερειακό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, για όλα τα μείζονα ζητήματα που αφορούν τον ωκεανό και τις θάλασσες.

Κυρίες και κύριοι, απαιτούνται άμεσες και δυναμικές δράσεις και πρέπει να συνεργαστούμε για την εξεύρεση βιώσιμων λύσεων.

Εξάλλου, οι ωκεανοί και οι θάλασσες μας συνδέουν όλους. Το οφείλουμε στη μελλοντική γενιά. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι δεν είμαστε οι ιδιοκτήτες, αλλά απλώς οι φροντιστές της Γης.

Από το Σάο Τομέ και Πρίνσιπε έως το Παλάου και από τη Μαδαγασκάρη έως τον Καναδά, η πράσινη καρδιά του κόσμου χτυπά σήμερα και αύριο εδώ στην Αθήνα.

Ας δεσμευτούμε όλοι για ένα καλύτερο μέλλον για τις επόμενες γενιές.

Σας ευχαριστούμε».