9ο Φόρουμ της Κοινωνίας των πολιτών: «Βλέπει» αδυναμία στα Δυτικά Βαλκάνια να επενδύσουν στην πράσινη ανάπτυξη

Τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων έχει συμπεριλάβει η Ευρωπαϊκή Ενωση στην πράσινη μετάβαση με στόχο να μειώσει τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής τόνισε το μέλος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΕΟΚΕ) Ντράγκισα Μαρτίνοβιτς (Dragica Martinović) μιλώντας στο 9ο Φόρουμ της Κοινωνίας των Πολιτών των Δυτικών Βαλκανίων που διοργανώνεται στη Θεσσαλονίκη.

«Οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων έχουν περισσότερα προβλήματα εξαιτίας αδύναμων οικονομιών και δυσκολιών να επενδύσουν στην πράσινη ανάπτυξη» είπε χαρακτηριστικά η κ.Μαρτίνοβιτς στην πρωινή συνεδρία με θέμα τη συμβολή της κοινωνίας των πολιτών στην εφαρμογή της Πράσινης Ατζέντας και της αειφόρου ανάπτυξης της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Για τον Ματέι Ζακόνισεκ (Matej Zakonjšek), διευθυντή στη Γραμματεία της Κοινότητας Μεταφορών, οι τομείς των μεταφορών και της ενέργειας είναι αυτοί που μολύνουν περισσότερο, με τις μεταφορές να μην επηρεάζουν απλά την καθημερινή ζωή των πολιτών αλλά και την υγεία τους.

«Ένα σύγχρονο σιδηροδρομικό δίκτυο στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων θα λύσει σημαντικά προβλήματα, συνδέοντας όλες τις πρωτεύουσες που απέχουν κατά μέσο όρο, περίπου 500 χιλιόμετρα μεταξύ τους, με πιο μακρινή την απόσταση Βελιγράδι- Τίρανα που είναι περίπου 600 χιλιόμετρα» ανέφερε ο κ.Ζακόνισεκ, θέτοντας ως παράδειγμα την υπάρχουσα σιδηροδρομική γραμμή που συνδέει την πρωτεύουσα της Σερβίας με το λιμάνι του Μπαρ στο Μαυροβούνιο. Στην κατεύθυνση αυτή, ο ομιλητής τόνισε ότι πρέπει να εμπλακεί και η κοινωνία των πολιτών προκειμένου να ληφθούν σωστές πολιτικές αποφάσεις για βιώσιμες μεταφορές και καλό σχεδιασμό του σιδηροδρομικού δικτύου.

Περιφερειακές συνεργασίες απαιτούνται από την ΕΕ για να μειωθούν οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα εκτίμησε ο Ανταμ Σιγουέτς (Adam Cwetsch), επικεφαλής της Μονάδας Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, Γραμματεία της Ενεργειακής Κοινότητας.

«Η ανακατανομή των πόρων και συγκεκριμένες πολιτικές αποφάσεις αποτελούν τα κλειδιά για το πότε θα ξεκινήσει η απανθρακοποίηση. Η μετάβαση μπορεί να κοστίζει αλλά η έλλειψη αποφάσεων μπορεί να κοστίσει στην εύρεση των επενδυτών» είπε.

Στον στόχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο πλαίσιο της Πράσινης Συμφωνίας, να πετύχει μέχρι το 2050 την κλιματική ουδετερότητα με μηδενικές εκπομπές άνθρακα, αναφέρθηκε ο Βίκτορ Μπέρισατζ (Viktor Berishaj), συντονιστής Κλιματικής και Ενεργειακής Πολιτικής Νοτιοανατολικής Ευρώπης (CAN Europe).

«Απαιτούνται κάποια ορόσημα και σχέδια που θα επιτευχθούν πριν από το 2050 και θα περιλαμβάνουν και επενδύσεις για πράσινη μετάβαση στα Δυτικά Βαλκάνια όπου υπάρχει εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και πρέπει να αναπτυχθούν πολιτικές για απανθρακοποίηση».

Σύμφωνα με την Μαρίκα Τζολάι (Marika Djolai) από το Τμήμα Σπουδών Ειρήνης και Διεθνούς Ανάπτυξης στο Πανεπιστήμιο του Μπράντφορντ και μέλος της Συμβουλευτικής Ομάδας Πολιτικής Βαλκανίων στην Ευρώπη (BiEPAG), στην ενέργεια υπάρχουν πολλοί παίκτες που εμπλέκονται οικονομικά και δεν λειτουργούν με τις καλύτερες προθέσεις στα Δυτικά Βαλκάνια. Επικαλούμενη σχετική έρευνα για τις αντιλήψεις κοινού στην κλιματική κρίση και την ενέργεια, υπογράμμισε ότι βλέπουν τους ξένους παίκτες ως τους βασικούς που επενδύουν στην καθαρή ενέργεια , χωρίς όμως να τους είναι ξεκάθαρο αν κάνουν κάτι καλό και ποιος είναι ο ρόλος τους.

«Εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών είπαν ότι οι άνθρωποι δεν έχουν γνώση για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και την καθαρή ενέργεια, κάτι που πρέπει να βελτιωθεί επικοινωνιακά. Παράλληλα, οι κυβερνήσεις πρέπει να λογοδοτούν όταν παρακάμπτεται η νομοθεσία και να μην υπάρχει ελαστικότητα σ΄αυτούς που κερδοσκοπούν, μολύνοντας το περιβάλλον».

Στην πλούσια βιοποικιλότητα των Δυτικών Βαλκανίων αναφέρθηκε η Νατάσα Καλάουζ (Nataša Kalauz),εκτελεστική διευθύντρια του WWF, ζητώντας μεγαλύτερη χρηματοδότηση για την κοινωνία των πολιτών που είναι υποστελεχωμένη.

«Τα χρήματα που δίνονται στα Δυτικά Βαλκάνια συχνά καταλήγουν σε διεφθαρμένους πολιτικούς και δεν φτάνουν στην κοινωνία των πολιτών που δε βλέπουμε να ωφελείται από την πράσινη μετάβαση. Με ανησυχεί αν έχουμε κατάλληλα εργαλεία για να πετύχουμε αυτή τη μετάβαση για την οποία υπάρχουν ενδείξεις ότι για να επιτευχθεί στην Ευρώπη, ίσως αφήσει την περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων έξω από τη διαδικασία» κατέληξε.

Το 9ο Φόρουμ της κοινωνίας των πολιτών των Δυτικών Βαλκανίων, διοργανώνει η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (ETF), το Συμβούλιο Περιφερειακής Συνεργασίας (ΣΠΣ) και το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης (Cedefop).