Environmental Peacebuilding και ο Ρόλος του στην Αντιμετώπιση της Κλιματικής Κρίσης

του Δημήτρη Συμεωνίδη

Σύμβουλος Χάραξης Πολιτικής σε Γεωοικονομικά Ζητήματα της Ενεργειακής Μετάβασης

Ιδρυτής, Decentralized Solutions Global Network

Ειδικός Επιστήμονας, ΕΚΕΤΑ

EU Climate Pact Ambassador

Όσο παράξενο και αν ακούγεται, η κλιματική κρίση είναι και κρίση διακρατικών σχέσεων.  Όπως επισημαίνει και ο Ο.Η.Ε, το 40% των συρράξεων τα τελευταία 60 χρόνια αφορούσαν διαχείριση πόρων. Με τους εν λόγω πόρους να λιγοστεύουν δραματικά ως απόρροια της κλιματικής αλλαγής και των φυσικών καταστροφών, οι διπλωματικές σχέσεις γειτονικών κρατών αναμένεται μόνο να επιδεινώνεται.  Μπορεί όμως μια θεωρία που αναπτύχθηκε πριν την κλιματική κρίση να λειτουργήσει ως “φρένο” στις κλιματικές συρράξεις;

Το environmental peacebuilding αφορά τη θεωρία ότι οι συγκρούσεις μεταξύ κρατών για την πρόσβαση σε πόρους θα οξυνθούν λόγω της κλιματικής αλλαγής. Ως αντίδοτο προτάθηκε η ανάπτυξη διασυνοριακών έργων με θετικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο, στα οποία πρέπει να συμμετέχουν μέρη και από τις δύο πλευρές της σύγκρουσης. Οι δύο προσπάθειες που πραγματοποιήθηκαν μέχρι τώρα αφορούσαν την κοινή βιώσιμη διαχείριση υδάτινων πόρων μεταξύ Ισραήλ-Παλαιστίνης (1998), αλλά και στην Κεντρική Αφρική (1990) και δεν στέφθηκαν με επιτυχία. Ανάμεσα στους λόγους αποτυχίας ήταν και ότι η μεγαλύτερη πρόσβαση σε νερό μπορεί να είναι απαραίτητη για την επιβίωση, αλλά δεν συνεισφέρει άμεσα στην οικονομική ανάπτυξη και κοινωνική ευημερία.

Image Source: g/g-pmuQfob8d-image-generator

Γι’αυτό το λόγο, ο δεύτερος κύκλος έργων environmental peacebuilding επικεντρώνεται σε έργα ενεργειακής σημασίας με θετικό περιβαλλοντικό πρόσημο. Πιο συγκεκριμένα, αυτά είναι έργα ΑΠΕ που τα διαχειρίζονται από κοινού οι κοινότητες και από τις δύο πλευρές των συνόρων. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν το Φ/Β πάρκο που αναπτύχθηκε στο Μαλακάλ, στα σύνορα Σουδάν-Νότιου Σουδάν, αλλά και η ενεργειακή κοινότητα που είναι υπό ανάπτυξη στα σύνορα Τατζικιστάν-Κιργιστάν.

Η αισιοδοξία για τα έργα αυτά οφείλεται στο γεγονός ότι η πρόσβαση σε ενέργεια ισοδυναμεί με πρόσβαση σε νερό και τροφή, αλλά και σε ευκαιρίες για οικονομική εξέλιξη. Λαμβάνοντας υπόψη, δε, ότι η πρόσβαση σε ενέργεια σε αυτές τις χώρες είναι πενιχρή και, όταν υπάρχει, είναι από ορυκτά καύσιμα, το environmental peacebuilding αυτού του είδους μπορεί και πρέπει να προσφέρει πολλά και στη μάχη κατά της κλιματικής κρίσης.

Το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για το Κλίμα αποτελεί μία πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Συντονιστής του Συμφώνου στην Ελλάδα είναι ο οργανισμός ΙΝΖΕΒ. Για όποια πληροφορία σχετικά με το Σύμφωνο ή για κλιματικές δράσεις που θα σας ενδιέφερε να διοργανώσετε, μπορείτε να επικοινωνείτε με την Ομάδα Συντονισμού στο inzeb@inzeb.org ή στο τηλέφωνο 210 6394608.